ຄວາມໜາຍ ແລະ ການນຳໃຊ້ ຄ່າດັດສະນີອຸນຫະພູມຄວາມຮອ້ນສະສົມ (GDD) ຈາກລະບົບອຸຕຸກະເສດ ສປປ ລາວ
ກົມອຸຕຸນິຍົມ ແລະ ອຸທົກກະສາດ, ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໄດ້ຮ່ວມມື ເຮັດວຽກປະສານງານ ກັບກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ຄື: ກົມຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາທີ່ດິນກະສິກຳ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ກົມປູກຝັງ (ສູນປ້ອງກັນພືດ). ໄດ້ຮວ່ມກັນພັດທະນາລະບົບບໍລິການຂໍ້ມູນອຸຕຸກະເສດ ຂອງ ສປປ ລາວ ພາຍໃຕ້ການສະໜັບສະໜູນທຶນຮອນ ແລະ ເຕັກນິກຈາກອົງການອາຫານ ແລະ ການກະເສດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ປະຈຳ ສປປ ລາວ.
ລະບົບອຸຕຸກະເສດ ຂອງ ສປປ ລາວ ແມ່ນລະບົບ ເວັບ ແລະ ແອັບອອນລາຍ ທີ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ທຸກສະຖານທີ່ໆ ມີອິນເຕີເນັດ ໂດຍຜ່ານທາງໂມບາຍໂຟນ ແລະ ຄອມພິວເຕີ້. ການບໍລິການຂໍ້ມູນອຸຕຸກະເສດ ແມ່ນອົງປະກອບເຫຼັກອັນ ໜຶ່ງຂອງລະບົບ ທີ່ປະກອບດ້ວຍບົດຂ່າວອຸຕຸກະເສດ (ປະຈຳອາທິດ ແລະ ປະຈຳເດືອນ), ດັດສະນີອຸຕຸກະເສດ ແລະ ແຜນທີ່ຄວາມສ່ຽງສະພາບແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ອາກາດຮ້ອນເອົ້າ. ບັນດາຄວາມສ່ຽງອຸຕຸກະເສດທັງໜົດ ມີ 6 ດັດສະນີຕົວຊີ້ ວັດ ຄື: ຄ່າດັດສະນີອຸນຫະພູມຄວາມຮອ້ນສະສົມ ຫຼື GDD, ນ້ຳຝົນ, ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ອາດກາດຮ້ອນເອົ້າ, ອາກາດໜາວ ເຢັນ ແລະ ສັດລ້ຽງກັບອາກາດຮ້ອນເອົ້າ.
ອຸນຫະພູມສະສົມໃນປີ ຄ່າດັດສະນີອຸນຫະພູມຄວາມຮອ້ນສະສົມ ຫຼື GDD ເປັນຂໍ້ມູນທີ່ສຳຄັນໃຫ້ແກ່ນັກຊ່ຽວ ຊານທາງກະສິກຳນຳໃຊ້ ເພື່ອສຶກສາເບິ່ງວ່າສະພາບອາກາດແຕ່ລະໄລຍະອົບອຸຸ່ນ ພຽງພໍກັບການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງພືດ ຕາມມາດຖານການຂະຫຍາຍຕົວຂອງພືດຕາມອຸນຫະພູມ. ມາດຖານກຳນົດຄ່າດັດສະນີ ການສະສົມອຸນຫະພູມໃນປີ ການສະສົມ ແມ່ນເມື່ອໃດທີ່ອຸນຫະພູມສະເລ່ຍໃນມື້ ຫາກສູງກວ່າເກນອຸນຫະພູມມາດຖານ ແມ່ນຈະຖືກລວມເຂົ້າກັນ ເຊັ່ນວ່າ: ການສະສົມອຸນຫະພູມສູງກ່ວາ 5 ອົງສາເຊ (GDD 5°C) ປະຈຳປີ ແມ່ນອຸນຫະພູມສະເລ່ຍປະຈຳວັນທີ່ສູງກວ່າ 5 ອົງສາເຊ ແມ່ນຈະຖືກສັງລວມສຳລັບທຸກໆມື້ໃນປີ, ການສະສົມອຸນຫະພູມສູງກ່ວາ 10 ອົງສາເຊ (GDD 10°C) ປະຈຳປີ ແມ່ນອຸນຫະພູມສະເລ່ຍປະຈຳວັນທີ່ສູງກວ່າ 10 ອົງສາເຊ ແມ່ນຈະຖືກສັງລວມສຳລັບທຸກໆມື້ໃນປີ.
ສຳລັບການນຳໃຊ້ຄ່າດັດສະນີດັ່ງກ່າວນີ້ ອຸນຫະພູມສະສົມປະຈຳປີ ສູງກວ່າ 5 ອົງສາເຊ ແມ່ນນຳໃຊ້ເພື່ອປະເມີນຜົນການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງສາລີ, ຜັກກາດ ແລະ ປະເພດພືດອາຫານສັດ; ສ່ວນອຸນຫະພູມສະສົມປະຈຳປີ ສູງກວ່າ 10 ອົງສາເຊ ໂດຍທົ່ວໄປແມ່ນຖືກນຳໃຊ້ ເພື່ອປະເມີນຜົນການຈະເລີນເຕີບໂຕ ຂອງ ສາລີ, ເຂົ້າ, ໜາກເລັ່ນ, ກາເຟ, ປະເພດພືດຕະກຸນຖົ່ວ ແລະ ການພັດທະນາຂອງແມງໄມ້ສັດຕູພືດ.
ໃນລະບົບອຸຕຸກະເສດຂອງ ສປປ ລາວ ລະບົບ ຫຼັກຊາ ແມ່ນໄດ້ປະມວນຜົນແບບອັດຕະໂນມັດ ຄ່າດັດສະນີສະສົມອຸນຫະພູມປະຈຳປີ ສຳລັບທຸກເມືອງທົ່ວປະເທດ ໃນໜ້າຕ່າງຄ່າດັດສະນີ GDD ແມ່ນໄດ້ສະແດງເສັ້ນກຼາບປຽບ ທຽບລະຫວ່າງຄ່າປັດຈຸບັນ ແລະ ຄ່າຄາດຄະເນ 7 ມື້ຂ້າງໜ້າ ກັບຄ່າໃນປີຜ່ານມາ. ຈາກການປະມວນຜົນຄ່າອຸນຫະພູມສະສົມ GDD ຂອງເມືອງ ພູກູດ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ ຄ່າປະມວນຜົນຄາດຄະເນຈາກວັນທີ 25-31 ມັງກອນ 2022 ຈາກເສັ້ນກຼາບໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ: ປະລິມານຄວາມຮອ້ນອຸນຫະພູມສະສົມ ໃນໄລຍະວັນທີດຽວກັນຄ່າຂອງປີກາຍ ຈະສູງກວ່າຄ່າຄາດຄະເນຂອງປີນີ້ ນັ້ນສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ: ຮອບວຽນການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງພືດທີ່ປູກ ແລະ ແມງໄມ້ ໃນໄລຍະເວລາດຽວກັນນັ້ນ ສຳລັບປີນີ້ຄາດຄະເນວ່າແກ່ຍາວກວ່າ ປີທີ່ຜ່ານມາ.
ຂໍ້ມູນເພີ້ມເຕີມ:
ລະບົບຫຼັກຊາແມ່ນໄດ້ຮັບທືນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ ໂຄງການໃຫ້ທືນໂດຍກອງທືນສິ່ງແວດລອ້ມໂລກ ຂອງອົງການ FAO ຜ່ານໂຄງການ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ລະບົບຕິດຕາມ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ອຸຕຸກະເສດ ເພື່ອການປັບໂຕກັບການປ່ຽນແປງພູມອາກາດ ແລະ ຄ້ຳປະກັນສະບຽງອາຫານໃນ ສປປ ລາວ (SAMIS).
ທີ່ຢູ່ເວັບໄຊ້ຫຼັກຊາ: www.lacsa.net
ລະບົບເອບປຼີເກເຊີນ ແອນດຼອຍ: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.fao.lacsa_app
ລະບົບເອບປຼີເກເຊີນ ແອບໂປ້: https://apps.apple.com/sg/app/lacsa/id1573693442
ຂໍ້ມູນປັບປູງເປັນປະຈຳສາມາດເຂົ້າເບິ່ງໄດ້ທີ່: https://www.facebook.com/samisdmh.