ຄວາມສ່ຽງອຸຕຸກະເສດ ອາກາດຮ້ອນເອົ້າ ແລະ ໜາວເຢັນ ເມື່ອໃດມັນເກີດຂຶ້ນ
ກົມອຸຕຸນິຍົມ ແລະ ອຸທົກກະສາດ, ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໄດ້ຮ່ວມມືເຮັດວຽກປະສານງານ ກັບກົມຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາທີ່ດິນກະສິກຳ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ກົມປູກຝັງ (ສູນປ້ອງກັນພືດ), ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້. ໄດ້ຮ່ວມກັນພັດທະນາລະບົບບໍລິການຂໍ້ມູນອຸຕຸກະເສດ ຂອງ ສປປ ລາວ, ພາຍໃຕ້ການສະໜັບສະໜູນທຶນຮອນ ແລະ ເຕັກນິກ ຈາກອົງການອາຫານ ແລະ ການກະເສດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ປະຈຳ ສປປ ລາວ.
ລະບົບອຸຕຸກະເສດ ຂອງ ສປປ ລາວ ແມ່ນລະບົບ ເວັບໄຊ໌ ແລະ ແອັບອອນລາຍ ທີ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ທຸກສະຖານທີ່ໆມີອິນເຕີເນັດ ໂດຍຜ່ານທາງໂມບາຍໂຟນ ແລະ ຄອມພິວເຕີ້. ການບໍລິການຂໍ້ມູນອຸຕຸກະສິກຳກໍ່ແມ່ນອົງປະກອບເຫຼັກອັນໜຶ່ງຂອງລະບົບ ທີ່ປະກອບດ້ວຍ ບົດຂ່າວອຸຕຸກະເສດ (ປະຈຳອາທິດ ແລະ ປະຈຳເດືອນ), ດັດສະນີອຸຕຸກະເສດ, ແລະ ແຜນທີ່ຄວາມສ່ຽງສະພາບແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ອາກາດຮ້ອນເອົ້າ. ບັນດາຄວາມສ່ຽງອຸກະເສດທັງໜົດ ມີ 6 ດັດ ສະນີຕົວຊີ້ວັດ: ອຸນຫະພູມສະສົມປະຈຳວັນ ຫຼື GDD, ນ້ຳຝົນ, ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ອາດກາດຮ້ອນເອົ້າ, ອາກາດໜາວເຢັນ, ແລະ ສັດລ້ຽງກັບອາກາດຮ້ອນເອົ້າ.
ມາດຖານການກຳນົດຄ່າດັດສະນີຄວາມສ່ຽງອາກາດຮ້ອນເອົ້າ ແມ່ນຈະນຳໃຊ້ຄຳສັ່ງປະມວນຜົນທີ່ເອີ້ນວ່າ: ຄຳ ສັ່ງປະມວນຜົນການແຈກຢາຍທາງສະຖິຕິຂອງອຸນຫະພູມຕ່ຳສຸດ (Daily TMAX Climatology Distribution Function) ເຊິ່ງອຸນຫະພູມສູງສຸດຈະເປັນຕົວປ້ອນປະມວນຜົນ; ມາດຖານການກຳນົດຄ່າດັດສະນີຄວາມສ່ຽງອາກາດ ໜາວເຢັນ ແມ່ນຈະນຳໃຊ້ຄຳສັ່ງປະມວນຜົນທີ່ເອີ້ນວ່າ: ຄຳສັ່ງປະມວນຜົນການແຈກຢາຍທາງສະຖິຕິຂອງອຸນຫະພູມ ຕ່ຳສຸດ (Daily TMIN Climatology Distribution Function) ເຊິ່ງອຸນຫະພູມຕ່ຳສຸດຈະເປັນຕົວປ້ອນປະມວນຜົນ ໂດຍນຳໃຊ້ຄ່າມາດຖານການບ່ຽງເບນທາງສະຖິຕິ (Standard Deviation or sd) ຈັດຄ່າດັດສະນີອອກ ເປັນຄວາມສ່ຽງ 3 ລະດັບ ຄື: 1*sd ຄວາມສ່ຽງລະດັບຕ່ຳ, 1-2*sd ຄວາມສ່ຽງລະດັບປານກາງ, >2*sd ຄວາມສ່ຽງລະດັບສູງ.
ຈາກການປະມວນຜົນແບບຈຳລອງຢູ່ເບື້ອງຫຼັງໃນລະບົບຫຼັກຊາ ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ໄດ້ຄ່າດັດສະນີຄວາມສ່ຽງຄາດຄະເນ 7 ວັນລວ່ງໜ້າ ທີ່ສະແດງເປັນແຜນວາດທີ່ເຂົ້າໃຈງ່າຍ ເພື່ອເປັນການເຕືອນລະດັບຄວາມສ່ຽງໃຫ້ແກ່ຊາວກະສິກອນ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກະສິກຳ ໃຫ້ມີການກຽມພ້ອມວາງແຜນລ່ວງໜ້າ ເພື່ອຮັບມືກັບສະພາບຄວາມສ່ຽງດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ເກີດ ຜົນເສຍຫາຍໜ້ອຍທີ່ສຸດແກ່ຜົນລະປູກ ແລະ ສັດລ້ຽງຂອງຊາວກະສິກອນ.
ສະພາບອາກາດໜາວເຢັນເປັນປັດໃຈອັນສຳຄັນໜຶ່ງ ທີ່ສົ່ງຜົນເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ຜົນຜະລິດກະສິກຳ, ການຕິດຕາມ ສະພາບຄວາມສ່ຽງໜາວເຢັນ ແມ່ນອີງໃສ່ສະພາບອຸນຫະພູມຕ່ຳສຸດ ໂດຍຄວາມສ່ຽງຈະຕ້ອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່, ເມື່ອໃດທີ່ ຄ່າປະມວນຜົນໃນລະດັບປານກາງ 1-2*sd ແລະ ລະດັບສູງ >2*sd. ການຕິດຕາມສະພາບຄວາມສ່ຽງໜາວເຢັນ ແມ່ນ ອີງໃສ່ສະພາບອຸນຫະພູມສູງສຸດ ໂດຍຄວາມສ່ຽງຈະຕ້ອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ຫຼື ການປະກົດຕົວຄວາມສ່ຽງອາກາດຮ້ອນເອົ້າ, ເມື່ອໃດທີ່ຄ່າປະມວນຜົນໃນລະດັບປານກາງ 1-2*sd ແລະ ລະດັບສູງ >2*sd.
ໃນບົດຂ່າວອຸຕຸກະເສດປະຈຳອາທິດສະບັບວັນທີ 11-17 ມັງກອນ 2022 ຂອງເມືອງ ທ່າແຕງ, ແຂວງ ເຊກອງ, ພາກຄວາມສ່ຽງອຸຕຸກະເສດຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ: ມີລະດັບຄວາມສ່ຽງໃນລະດັບປານກາງ ເຊິ່ງກົງກັບແຜນວາດສະແດງຄວາມ ສ່ຽງສະພາບອາກາດໜາວເຢັນ ທີ່ສະແດງຄ່າຄາດຄະເນລະດັບຄວາມສ່ຽງໃນລະດັບ 2, ໃນວັນທີ 11, 13, ແລະ 14 ມັງ ກອນ 2022 ນີ້ຖືວ່າເປັນຂໍ້ມູນທີ່ສຳຄັນຕໍ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ກະສິກຳ ນຳໄປແນະນຳເຜີຍແພ່ໃຫ້ຊາວກະສິກອນ ໃຫ້ສາມາດວາງ ແຜນ ແລະ ກະກຽມຄວາມພ້ອມຮັບມືກັບສະພາບຄວາມສ່ຽງລ່ວງໜ້າ. ສຳລັບຂໍ້ມູນອຸຕຸກະເສດຂອງເມືອງອື່ນໆ ແມ່ນ ທ່ານສາມາດເຂົ້າໄປເບິ່ງໃນລະບົບອຸຕຸກະເສດ ຕາມທີ່ຢູ່ເວັບໄຊ໌ຂ້າງລຸ່ມນີ້:
ຂໍ້ມູນເພີ້ມເຕີມ:
ລະບົບຫຼັກຊາແມ່ນໄດ້ຮັບທືນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ ໂຄງການໃຫ້ທືນໂດຍກອງທືນສິ່ງແວດລອ້ມໂລກ ຂອງອົງການ FAO ຜ່ານໂຄງການ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ລະບົບຕິດຕາມ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ອຸຕຸກະເສດ ເພື່ອການປັບໂຕກັບການປ່ຽນແປງພູມອາກາດ ແລະ ຄ້ຳປະກັນສະບຽງອາຫານໃນ ສປປ ລາວ (SAMIS).
ທີ່ຢູ່ເວັບໄຊ້ຫຼັກຊາ: www.lacsa.net
ລະບົບເອບປຼີເກເຊີນແອນດຼອຍ: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.fao.lacsa_app
ລະບົບເອບປຼີເກເຊີນ ແອບໂປ້: https://apps.apple.com/sg/app/lacsa/id1573693442
ຂໍ້ມູນປັບປູງເປັນປະຈຳສາມາດເຂົ້າເບິ່ງໄດ້ທີ່: https://www.facebook.com/samisdmh.
